Als je kind op kleding etc. kauwt, kan dit voor jou als ouder ontzettend lastig zijn. Je ziet namelijk gedrag bij je kind dat je liever niet wilt zien, en dat is confronterend. Alleen hoe los je dat op? In deze blog neem ik je erin mee en bespreken we ook de mogelijke oorzaken van het kauwen bij je kind!
Waarom kauwt je kind op kleding, vingers, potlood etc.?
Er kunnen verschillende oorzaken zijn die ervoor zorgen dat je kind de behoefte voelt om op iets te kauwen. Zo zijn er een aantal manieren om de oorzaak te ontwarren en hier meer zicht op te krijgen.
Stel jezelf eens de volgende vragen, deze geven je meer helderheid over de situatie! :
1. Wanneer kauwt mijn kind op iets?
Krijg eerst voor jezelf helder wanneer je kind ergens op kauwt. Is dit op vaste momenten, is het incidenteel, zit er een rode draad in?
2. Kauwt of sabbelt je kind?
Dit heeft namelijk verschillende functies. Doet je kind een van beide of beide? Dit kan ook.
3. Wat speelt er nog meer in het leven van je kind?
Kinderen kunnen niet altijd vertellen wat hen bezig houdt en gaan in plaats daarvan soms signalen laten zien. Eigenlijk zijn het verpakte hulpvragen, want wat je kind letterlijk zegt, is: “Help! Ik zit ergens mee.”
En nu kun je dat ergens mee zitten zo groot of klein zien als dat je wilt. Bottom line is in ieder geval dat je kind er zelf even niet uitkomt en je hulp nodig heeft.
4. Wanneer is het begonnen?
Speelt het al een tijd of is het “opeens” begonnen? Ga eens terug in de tijd, zo kun je vaak ook voor jezelf helder krijgen of het ergens aan gelinkt is (wat weer samen hangt met vraag 3).
5. Waar kauwt je kind op?
Is het steeds hetzelfde voorwerp, zoals jas, beker, potlood etc. of kauwt je kind op wat toevallig voorhanden is? Dit kan je ook weer inzichten geven in of je kind misschien bepaalde structuren opzoekt met de mond of een voorkeur heeft.
Nu je dit allemaal voor jezelf helder hebt, gaan we door naar de oorzaken achter dit gedrag.
Want je wilt natuurlijk weten waar het vandaan komt, zodat je het het liefst blijvend kunt oplossen!
Oorzaken van het kauwen door je kind
1. Gedrag
Het kan zijn dat je kind de zin niet krijgt en dan ergens op bijt/kauwt/gaat kauwen om dit “af te reageren”. Schrik hier niet teveel van, het lukt je kind nu niet om ergens woorden aan te geven en dit is de manier die je kind heeft gevonden om dit te “verwerken”
2. Prikkels
Het kan zijn dat je kind op dat moment (of juist in de aanloop naar dat moment, dus eraan voorafgaand), teveel of juist te weinig prikkels – oftewel informatie – ontvangt met het lichaam of de mond.
De prikkelverwerking vormt de basis van de ontwikkeling van ieder kind en stelt een kind in staat om de omgeving, de wereld en het eigen lichaam te ervaren én hier betekenis aan te geven. Dit gebeurt door de (8) zintuigen en de verwerking van de informatie vanuit deze zintuigen vormt de prikkelverwerking.
Hierboven in de afbeelding zie je de rol van prikkelverwerking in de ontwikkeling van je kind.
Is je kind niet in staat om deze informatie “normaal” te verwerken, doordat de verwerking van de informatie bij je kind anders verloopt?
Dan zal je kind onbewust de behoefte van het lichaam volgen – welke aangeeft hoeveel input het nodig heeft om betekenis te kunnen geven aan – de situatie, het (gevoel in het) lichaam of de omgeving – óf om deze zo optimaal mogelijk te kunnen ervaren.
Dit kan bij ieder kind gebeuren en ontstaat door aanpassingen in het zenuwstelsel die het lichaam op jonge leeftijd heeft gedaan.
En kan ervoor zorgen dat je kind méér of minder input nodig heeft, of dat hij/zij het kauwen of sabbelen juist inzet om spanning in banen te leiden en/of zichzelf zo te reguleren (helpen).
3. Sociaal-emotioneel
Het kan zijn dat je kind ergens op kauwt omdat hij/zij troost, geborgenheid, geruststelling of duidelijkheid zoekt. Ook het sabbelen kan geruststellend werken voor je kind en daardoor een vorm van zekerheid of steun bieden.
4. Concentratie
Een half “afgekloven” pen, potlood óf misschien aangetaste nagels?
Het kan zijn dat je kind zich beter kan concentreren als hij/zij ergens op kauwt. Dit gebeurt vaak onbewust. Denk maar eens na over wat jij doet als je je concentreert en ergens volop mee bezig bent, misschien bijt je op je lip, draai je met je haar of ga je wiebelen!
Nu we de belangrijkste oorzaken gehad hebben, is het goed om onderscheid te maken tussen het kauwen en sabbelen!
Kauwen of sabbelen?
Kauwt of sabbelt je kind op kleding etc.? En welke functie heeft dit nu?
Het kauwen zorgt voor meer of langdurigere input, en kan een signaal met meerdere oorzaken zijn. Het zorgt in ieder geval vaak voor een ontlading van spanning en een verhoging of juist verlaging van de energie/concentratie.
Dus het activeert je kind óf werkt dempend voor je kind. Het kauwen is daarmee een perfecte tactiek voor je kind om zichzelf te helpen reguleren – alles goed in banen te leiden.
Het sabbelen daarentegen werkt vaak dempend, rustgevend, troostend of geruststellend en kan je kind steun geven (zoals eerder aangegeven bij 3. soc-emot.).
Dan natuurlijk de tips!
1. Wat zoekt je kind?
Krijg eerst voor jezelf helder door bovenstaande tekst WAT het is dat je kind zoekt.
2. Verbied & straf niet
Je kind doet het niet expres, het is een copingsmechanisme om ergens anders mee te “dealen” (of dus om zichzelf te helpen). Op het moment dat je het verbied, zal je kind een andere manier gaan zoeken om aan de interne behoefte te voldoen – dit kan van kwaad tot erger gaan.
(Ook al snap ik supergoed dat je als ouder niet wilt dat je kind op die mooie jas kauwt!)
Even lekker bewegen kan helpen voor de concentratie!
3. Bied een alternatief
Na vraag 1 hierboven kun je kijken wat zoekt mijn kind en waarmee kan ik nog meer aan deze behoefte van mijn kind voldoen?
Let op! Belangrijk is dat dit iets is wat bij je kind past en voor jouw kind werkt of kan werken.
Op het moment dat wij zelf iets verzinnen “wat maar moet werken” of “waar hij het mee moet doen”, kan het scenario bij 2 ontstaan en dat wil je niet!
Heeft je kind moeite met concentreren? Wat helpt je kind dan nog meer? Een rondje rennen buiten de klas, een elastiek tussen de tafelpoten om te kunnen wiebelen, iets om mee te friemelen?
Is het geruststelling dat je kind zoekt/nodig heeft? Wees hier alert op en bied deze, evt. ook op andere momenten in de vorm van nabijheid of 1-0p-1 tijd.
Heeft het kauwen met de prikkelverwerking (prikkels) te maken? Dan kun je ook kijken welk alternatief voor je kind werkt. Je zou ook kunnen kijken voor een kauwketting – hiermee reik je je kind een gerichte en “gewenstere” vorm van reguleren aan.
Toch raad ik je om deze niet direct aan te schaffen.
Vaak wordt er met hulpmiddelen “gegooid”, ZONDER eerst naar de oorzaak te kijken en de onderliggende vraag van het kind te achterhalen. Waarmee de situatie onbedoeld in stand gehouden kan worden of zelfs kan verergeren terwijl dit niet nodig is.
Wil je meer leren over prikkelverwerking, ook in het mondgebied van je kind? Dan kun je de online training Kieskeurige Eters S.O.S. volgen. Hier haal je ook veel uit als je kind niet kieskeurig is en wél kauwt.
Heb je het gevoel dat je kind moeite heeft met prikkels verwerken op meerdere gebieden? Kijk dan op de pagina van het KANSEN-Traject voor signalen die passen bij een andere prikkelverwerking. Scroll iets naar beneden als de pagina opent.
0 Reacties